ست سرم

ست سرم چیست؟

یکی از پرکاربرد ترین تجهیزات مصرفی پزشکی در مراکز درمانی و بیمارستان ها ست سرم است.

ست سرم، متشکل از یک لوله پلاستیکی و یک محفظه‌ی نگهداری مایعات است که به کیسه سرم وصل میشود و عملیات تزریق دارو را انجام میدهد.

بسیاری از داروها و یا مایعات نیاز است به صورت خیلی سریع به بدن بیمار تزریق گردند که در اینصورت، استفاده از سرم ضروری است.

از آنجایی که تزریقات داخل ماهیچه و یا زیر پوست نمیتواند به مقدار زیاد صورت گیرد و با محدودیت روبروست؛

بنابراین بهترین روش، تزریق مستقیم داخل رگ و خون است. که این مهم به کمک ست سرم امکان پذیر است.

ست سرم

برای تزریق مایع زیر پوست یا داخل ماهیچه به بزرگسالان به میزان 3 میلی لیتر محدودیت وجود دارد؛ چرا که تزریق بیش از این مقدار باعث ایجاد مشکلات در بافت محل تزریق، نارسایی قلبی، و فشار خون بالا می گردد.

اما در تزریق مایعات به طور مستقیم در رگ بیمار چنین محدودیتی وجود ندارد و بیمارانی که مبتلا به نارسایی قلبی ، نارسایی کلیه و دیابت هستند بسته به نیاز روزانه می توانند از این طریق مایعات ضروری را دریافت نمایند.

اجزاء ست سرم:

۱- محفظه سرم :

محفظه ست سرم یا همان اتاقک چکه ، محفظه ای برای ورود مایعات از کیسه سرم و نگهداری آن ها می باشد.

این محفظه به انتهای کیسه سرم وصل میشود و به نام دریپ چمبر نیز شناخته میشود.

در اتاقک چکه، میتوان ورود مایع و میزان آن را مشاهده و کنترل کرد.

از آنجایی که گاهی اوقات پزشک برای بیمار دستور میدهد تا دوز دقیقی وارد بدن شود، لذا باید میزان تزریق را کنترل کرد.

به این صورت که در این محفظه، در هر دقیقه تعداد قطره ای وارد لوله میشود.

به عنوان مثال پزشک تعیین کرده تا در هر دقیقه ۳۰ قطره از کیسه سرم وارد اتاقک چکه و سپس وارد بدن شود.

بنابراین اگر این میزان دقیق ارزیابی شود میگوییم سرعت سرم ۳۰gt/min است. محفظه ست سرم همواره باید بیشتر از نصف پر باشد تا بتوان تعداد دقیق قطره ها را شمارش کرد.

۲- اسپایک یا میخ :

قسمتی سفید رنگ و تیز بوده که داخل ست سرم شده و به وسیله‌ی آن مایع را به محفظه سرم منتقل میکند. اسپایک دو سوراخ دارد. یکی از سوراخ ها، مسئول انتقال مایع تزریقی به داخل ست سرم است.

سوراخ دوم به قسمتی به نام ایرونت متصل است. ایرونت، قطعه ای برای جلوگیری از جمع شدن کیسه سرم است. این قطعه در همه‌ی ست سرم ها وجود ندارد. بنابراین برای جلوگیری از جمع شدن کیسه، سوزنی به داخل کیسه وارد میکنند.

۳- گیره غلطکی:

همانطور که گفته شد، میزان دقیق ورود مایع به بدن و شمارش آن اهمیت داشته و باید به میزان معین تزریق گردد. سرعت ورود مایع به داخل لوله، توسط گیره غلطی تنظیم میشود. با پایین و بالا کشیدن این گیره، سرعت قطره ها را میتوان کم و یا زیاد کرد.

نکته بسیار مهم : حتما حتما توجه به این نکته ضروری است که قبل از اتصال محفظه سرم به کیسه سرم، گیره غلطی بسته باشد‌ تا از ورود هوا به داخل لوله سرم جلوگیری شود. در صورت عدم هواگیری، احتمال ایست قلبی و مسدود شدن رگ های خونی بیمار وجود دارد.

۴- درگاه تزریق دارو:

این درگاه در دو قسمت وجود دارد.

یک: در انتهای لوله سرم و نزدیک به جایی که قرار است تزریق صورت بگیرد.

دوم: روی خود کیسه سرم

علت قرارگیری این درگاه در دو قسمت این است که گاهی نیاز است تا همزمان با مایعی که از داخل کیسه سرم به ورید تزریق میشود، داروی دیگر نیز تزدیق شود. در این زمان باید از درگاه بالایی که روی خود کیسه سرم است استفاده کرد. بدین منظور ترکیب دو دارو تداخلی باهم ایجاد نمیکند.

اما گاهی نیاز است تا جداگانه و بدون ترکیب مایع جدید با مایع کیسه سرم، تزریق صورت گیرد. در این حالت، از درگاه پایین که نزدیک به محل تزریق است استفاده میشود.

۵-فیلتر هوا :

قطعه سفید رنگی است که انتهای اتاقک چکه قرار دارد. وظیفه‌ی این فیلتر، حذف ذرات کلوئیدی است که ممکن است در مایع کیسه سرم وجود داشته باشد. سوراخ های این فیلتر، ۱۵ میکرون است.

ویژگی های ست سرم:

۱- دارای استاندارد های بین المللی ISo5834

۲- استریل شده با گاز اتیلن اکساید

۳- غیر سمی و غیر حساسیت زا

۴- مجهز به فیلتر ۱۵ میکرونی جهت جلوگیری از ورود میکروارگانیسم ها

۵- مجهز به نقطه اتصال به آنژیوکت، اسکالپ وین

۶- تهیه شده از مواد با گرید پزشکی